Jakiś czas temu opisywałem przednionapędowego Moskwicza, to jest Aleko – wóz nowoczesny w założeniach, jednak beznadziejny w wykonaniu. Zanim Aleko powstało, w zakładach AZLK produkowano sedana 2136 oraz kombi o oznaczeniu 2137 – i dzisiaj będzie o kombi.
Krótko o historii. Moskwicz 2137 nie był pierwszym radzieckim kombiakiem – wcześniej takiej wersji doczekała się GAZ 24 Wołga, czy też licencyjna Łada o oznaczeniu 2102 czy (w późniejszej wersji) 2104. Poprzednikiem „2137” był z kolei 426/427, bazujący na Moskwiczu 408/412. Pewną ciekawostką był Iż 2126 Kombi z Iżewska, który wbrew nazwie… był hatchbackiem.
Model 2137 był odmianą kombi modelu sedan 2138/2140, które były rozwinięciem czy też liftingiem Moskwicza 408/412.
Jak to „rozwinięcie” wyglądało? Ano, tak jak nieraz wspominałem, w ramach nowego modelu KDL stworzono nową karoserię, do której wmontowano stare bebechy, na czele z silnikiem. Ot, historia jakich wiele – było tanio, ale wóz był nowy, bo buda była nowa. Tutaj jednak karoserię zmodernizowano – zachowano ogólną bryłę poprzedników, jednak karoserię nieco złagodzono i pozbawiono ostrych kantów w celu ochrony pieszych.
Zastąpiono wystające klamki nowszymi, typu kasetowymi, zaczęto malować przedni pas przy światłach na kolor czarny. Zachowano jednak wlew paliwa w pasie tylnym po lewej stronie, a także skrzydła błotników wieńczące tylne światła. No cóż – wygląd Moskwicza 2137 zdradzał dekadę z której pochodził.
W środku z kolei tablicę rozdzielczą wyłożono miękkim materiałem oraz plastikiem, siedzenia doczekały się zagłówków, a wskaźniki prostokątne zastąpiono okrągłymi.
W ramach modernizacji i unifikacji część podzespołów pochodziło z Ład. Przykładowo, w Moskwiczu zastosowano przełączniki zespolone, stacyjkę, korbki szyb czy mechanizm regulacji foteli przednich.
Pewne nowości – chociaż nie rewolucyjne – nastąpiły w mechanice, pamiętającej czasy modelu 408/412. W zależności od wersji kombi – 2136 albo 2137 – montowano gaźnikowy, czterocylindrowy silnik z Moskwicza 408 (2136) 1.4l/50 KM z zaworami w głowicy (OHV) czy 412 (2137) 1.5l/75 KM z wałkiem w głowicy (OHC). W jednym źródle była mowa o 4-cylindrowym silniku Diesla 1.7/50 KM, jednak nie znalazłem wiążących informacji o nim.
Silnik 1.5 montowano także w pokrewnym Iżu 2125. Napęd przenoszono na tylną oś przez manualną, czterobiegową skrzynię z dźwignią w podłodze. Prędkość maksymalna wynosiła około 130-140 kilometrów na godzinę; przyspieszenie wynosiło około 17-19 sekund od zera do setki. Osiągi no cóż, nie zachwycały – wóz jednak miał za zadanie jeździć po gorszych drogach, a nie autostradach.
Zawieszenie Moskwicza było standardowe – wahacze poprzeczne, sprężyny śrubowe i amortyzatory z przodu, zaś z tyłu oprócz amorów sztywna oś i resory piórowe. Nie było nowocześnie, ale za to całkiem trwałe. W układzie hamulcowym zastosowano dwuobwodowy układ opracowany z brytyjską firmą Girling – z przodu zastosowano hamulce tarczowe, zaś z tyłu – bębnowe. Układ Girlinga przewidywał podwójny układ cylinderków przy przednich hamulcach. Większe odpowiadały za hamowanie kół przednich, zaś drugi – za koła przednie i tylne. Niektóre egzemplarze – przynajmniej wersji sedan – miały posiadać bębnowe hamulce obu osi czy też osłony silnika. W 2137 stosowano ogumienie w rozmiarze 13 cali, 175×80.
Moskwicz 2137 mierzył 4.21 metra długości, 1.55 metra szerokości oraz 1.52 wysokości; rozstaw osi wynosił 2.4 metra. Nadwozie było stalowe, samonośne, z przednią ramą pomocniczą. Kombi 2137 ważył 1115 kilogramów – dla porównania, sedan 2138 był nieco dłuższy (4.25 metra długości) i niższy (1.48 metra), a także lżejszy – 1060 kilogramów. Pojazd mogło pomieścić pięć osób.
Moskwicza 2137 produkowano w AZLK w latach 1976-1985. O ile 2138 czy 2140 były montowane w Bułgarii, o tyle nie znalazłem informacji o produkcji kombi w Łoweczu. Pokrewnym modelem do 2138/2140 czy opisywanego 2137 był furgon o oznaczeniu 2733/2734.
Zarówno wersja kombi 2137, jak i sedan – 2138 a potem 2140, doczekały się następcy w postaci wspomnianego liftbacka 2141 Aleko – odmiany kombi jednak radziecka Simca nie miała. Z tych informacji jakie zebrałem, oba modele tj. 2137 oraz 2136, oraz 2138/40 nie były eksportowane do Polski; jeśli były, to w niewielkiej jak nie śladowej ilości. Na niektórych rynkach 2137 nosił nazwę eksportową Elite 1500 Kombi.
Wóz cieszył się nienajgorszą renomą – mimo iż był toporny, to dobrze się sprawdzał na drogach ze słabą nawierzchnią. Narzekano na hałaśliwość silnika (pomimo maty zamontowanej od środka maski) czy twardą charakterystykę tylnego zawieszenia przy wyższych prędkościach. Z dzisiejszego punktu widzenia mierne osiągi 2137 są nieporozumieniem – wtedy były nieźle oceniane.
Na dobrą sprawę kombi 2137 jest kojarzone w naszym kraju w związku ze swoją numeracją…
Źródła: „Moskwicz 2138/2140” z książki Zdzisława Podbielskiego „Samochody osobowe krajów socjalistycznych”, rozdział „Związek Radziecki”; Auta5p; Automobile Catalog; Samochody świata
Zdjęcia: materiały producenta, Auta5p, Autobelle.it, Automobile Catalog, Autodata 24